مجموعه سوال و جواب كتاب مطالعات اجتماعي نهم - متوسطه اول.درس19-20-21
ازدواج(نكاح) چيست؟ و بنويسيد براي رفه كدام نياز انسان است؟ ازدواج پيماني است كه به موجب آن يكي زن و مرد در زندگي با
هم شريك و متحد مي شوند و خانواده اي را تشكيل مي دهند . تمايل به تشكيل خانواده و داشتن فرزند در نهاد انسان گذاشته شده و تشكيل
زندگي خانوادگي ، امري طبيعي و فطري و بر اساس نظام خلقت است .
2- حديثي از پيامبر را درباره اهميت تشكيل خانواده بنويسيد؟هيچ بنيادي در نزد خدا ، پسنديده تر از بنياد ازدواج و خانواده نيست.
3- كاركردهاي خانواده را نام ببريد؟ فرزندآوري و تجديد نسل – حمايت ومحبت و مراقبت – جامعه پذيري و تربيت اعضا ي خانواده-
حمايت اقتصادي يا رفع نيازهاي مادي .
4- اهميت فرزند آوري در خانوداده چيست؟ يكي از مهم ترين كاركردهاي خانواده در طول تاريخ ، فرزند آوري بوده است . فرزند آوري
علاوه بر تقويت بنيان خانواده موجب مي شود كه نسل انسان باقي بماند و تداوم پيدا كند . با تولد فرزندان ، خانواده توسعه و استحكام
مي يابد . به دنيا آمدن فرزندان ، موجب نشاط و سرزندگي اعضاي خانواده و دلگرمي پدر و مادر مي شود . تولد فرزند ، بركت ها و فوايد زيادي
براي اعضاي خانواده و خويشاوندان به ارمغان مي آورد .
5- چرا اولين شرط بقاي هر جامعه اي ، جمعيت آن است؟ زيرا بدون وجود جمعيت كافي در يك جامعه ، فعاليت هاي آن دچار اختلال
مي شود . در صورتي كه جمعيت يك جامعه منقرض گردد ، آن جامعه نابود مي شود و از بين مي رود .
6- يكي از كاركردهاي خانواده مهر و محبت است؟ مختصر توضيح دهيد؟( مهر و محبت والدين به يكديگر و والدين به
كودكان چه اثراتي دارد؟ مهر و محبت والدين به يكديگر و والدين به كودكان موجب آرامش در كانون خانواده مي شود .كودكان از نخستين
سالهاي زندگي خود در آغوش گرم پدر و مادر با مهرباني و محبت آشنا مي شوند و با پرورش يافتن در دامان آنها ، مهرباني و از خود گذشتگي و
نيكوكاري را مي آموزند .
7- در چه دوره هايي انسان ها به مراقبت نياز دارند؟ نوزادي – سالمندي – در شرايط مختلف مانند بيماري يا حوادث .
8- مراقبت از اعضاي خانواده يكي از كاركردهاي خانواده است در اين باره توضيح دهيد ؟ كودك براي ادامه ي زندگي خود به
مراقبت نياز دارد . از سوي ديگر ، انسان ها در دوره ي سالمندي نيز دچار ضعف و ناتواني مي شوند و بدون مراقبت ، قادر نيستند خود را به
خوبي اداره كنند . علاوه بر دوره كودكي و سالمندي ، در ميانه ي اين دو دوره نيز اعضاي خانواده در شرايط مختلف مانند بيماري يا حوادث به
مراقبت از يكديگر نياز پيدا مي كنند .
مجموعه سوال و جواب كتاب مطالعات اجتماعي نهم - متوسطه اول – تهيه كننده : عليرضا اسماعيلي درس 19 ( كاركردهاي خانواده )
15
9- يكي از كاركردهاي مهم خانواده رفع نيازهاي مادي اعضاي خانواده است، آن را شرح دهيد؟ اعضاي خانواده به خوراك و
پوشاك ، مسكن و وسايل زندگي نياز دارند . رفع اين نيازها بر عهده ي سرپرست خانواده يعني پدر است . هر چند امروزه در شهرها و
روستاها ، عده اي از زنان نيز دوش به دوش مردان با فعاليت هاي اقتصادي و كسب درآمد در رفع نيازهاي مادي خانواده مشاركت و همراهي
مي كنند .
0 1- چرا اجتماعي شدن هم نياز فرد و هم نياز جامعه هست؟ زيرا هم باعث شكل گيري هويت و شخصيت افراد مي شود و هم موجب
تداوم جامعه مي گردد . اجتماعي شدن در سراسر زندگي فرد رخ مي دهد اما مهم ترين مرحله ي آن دوران اوليه ي زندگي افراد در خانواده است .
1 1- فرايند اجتماعي شدن به چند صورت انجام مي گيرد؟ توضيح دهيد؟ به دو صورت مستقيم و غير مستقيم . فرزندان در جريان
فعاليت هاي روزانه ، برخي رفتارها را به طور تقليدي و بدون آن كه آگاهي و توجه داشته باشند ، از پدر و مادر و اعضاي خانواده مي آموزند اما
برخي رفتارها و عقايد و هنجارها را نيز خانواده به طور مستقيم به فرزندان آموزش مي دهند .
2 1- طبق فرموده ي امام سجاد(ع) نقش والدين در تربيت اعضاي خانواده چيست ؟ حق فرزند اين است كه بداني خوبي و بدي او
به تو ارتباط دارد . در تربيت و ادب آموزي و خداشناسي او مسئوليت داري ، بايد او را در محبت و اطاعت از خدا كمك كني و وسايل ايمان و پاكي
او را فراهم سازي .
3 1- والدين در تربيت اعضاي خانواده چگونه مسئول هستند؟ والدين نه تنها مسئول رفع نيازهاي عاطفي و زيستي و معيشتي
فرزندان هستند بلكه وظيفه ي مهم تربيت اخلاقي ، معنوي و ديني آنها را بر عهده دارند . يك خانواده ي سالم مي تواند در دامان خود فرزنداني
مومن ، پرهيز گار و پايبند به اصول اخلاقي تربيت كند .
4 1- رشد شهرنشيني و پيدايش شهرهاي پرجمعيت با چه چيزهايي همراه بوده است؟ با مهاجرت گسترده ي مردم از روستا ها به
شهرها به دنبال كسب درآمد بيشتر و امكانات بهتر زندگي همراه بوده است .
5 1- اغلب شهرهاي بزرگ جهان با چه مشكلاتي روبه رو هستند؟ ترافيك سنگين – آلودگي هوا – زاغه نشيني در حومه شهرها – افراد
بي خانمان .
6 1- خانواده ها به چه روش هايي اعضاي خانواده را اجتماعي مي كند؟ الف) دلايل خوبي و بدي رفتارها را براي فرزندان خود بازگو
مي كند ( گفت و گو) ب) رفتارهاي پسنديده ي فرزندان را تشويق و تحسين مي كنند (تشويق) ج) با نشان دادن نارضايتي ، بي
اعتنايي ، خودداري از صحبت كردن با محبت و يا محروم كردن فرزندان از برخي مزايا و .... ( تنبيه)
*- بنيان خانواده بر ............................... استوار است . ( ازدواج)
*- واحد بنيادين جامعه و كانون رشد و تعالي انسان .............................. است . (خانواده)
*- اولين شرط بقاي هر جامعه اي .................................. است . ( جمعيت )
*- از نيازهاي اساسي انسان ، نياز به ............................... است . (مهر و محبت يا نياز عاطفي )
*- مهم ترين كانون حمايت و مراقبت عاطفي از افراد .............................. است . ( خانواده)
*- رفع نياز هاي مادي و اقتصادي خانواده بر عهده ي .............................. يعني .................... است . ( سرپرست خانواده – پدر)
*- اجتماعي شدن هم نياز ................... و هم نياز ...................... است . ( فرد – جامعه )
*- فرايند اجتماعي شدن هم به طور ..................... و هم به طور ........................ صورت مي گيرد . ( مستقيم – غير مستقيم)
16
1- اگر خانواده اي نتواند وظايف خود را به خوبي انجام دهد ، چه اثرات زيانباري دارد؟ ؟ در چنين حالتي ، رابطه ي خانواده با ديگر
نهادهاي جامعه نيز دچار مشكل مي شود و در نهايت آسيب به همه ي جامعه سرايت مي كند .
2- انتخاب صحيح همسر چه نتيجه اي دارد؟ موجب سازگاري و آرامش در خانواده مي شود .
3- اگر افراد در انتخاب همسر به معيارهاي نادرستي تكيه كنند چه مشكلي ايجاد مي شود؟ در زندگي خانوادگي با شكست روبه رو
مي شوند . مثلاً اگر تنها به زيبايي ظاهري يا ثروت همسر توجه شود .
4- عقيده ي صاحب نظران در انتخاب همسر چيست؟ برخي از صاحب نظران معتقدند كه افراد در انتخاب همسر بايد به تناسب و
همگوني خود با طرف مقابل توجه كنند . هر چقدر افراد از نظر اعتقادات ديني ، تحصيلات ، اخلاق و روحيات و وضعيت خانوادگي با همديگر
هماهنگي داشته باشند ، زندگي شان با دوام تر است .
5- از ديدگاه اسلام براي انتخاب همسر به چه عواملي بايد توجه كرد ؟ از ديدگاه اسلام ، مهم ترين عاملي كه بايد در همسر گزيني به
آن توجه كرد ، ايمان و اعتقادات ديني افراد است . اسلام همچنين بر اصالت خانواده تأكيد كرده است ، يعني فردي كه به عنوان همسر انتخاب مي
شود ريال در خانواده اي صالح و اهل ايمان و تقوا پرورش يافته باشد .
6- امروزه نقش خانواده ها در انتخاب همسر چيست ؟ اگر امروزه جوانان همسر خود را با همفكري و حمايت خانواده ها انتخاب و از
تجربه هاي آنان استفاده كنند ، ار بروز بسياري از ناسازگاري ها جلوگيري مي شود .
7- از ديدگاه قرآن مهم ترين هدف ازدواج چيست ؟ برقراري آرامش و محبت بين زن و مرد است . زن و مرد يكديگر را كامل مي كنند و
مي توانند در كنار هم به كمال برسند .
8- حديث پيامبر در باره رفتار با خانواده چيست؟ بهترين شما كسي است كه رفتار او با خانواده اش نيكوتر باشد . و من در نيكي به
خانواده ام بهترين هستم .
9- مهم ترين عواملي كه موجب ناسازگاري زن و مرد مي شوند كدام اند ؟ الف) انتخاب نادرست همسر ب) برخي زن و شوهرها از
حقوق و تكاليف خود در زندگي خانوادگي شناخت كافي و شايستگي لازم را براي انجام تكاليف خانوادگي به دست نياورده اند .
ج) زن و مرد در دو خانواده و در دو محيط جداگانه تربيت و پرورش يافته اند د) بين افراد تفاوت هاي فردي وجود دارد
ه) گاهي بين نقش هايي كه فرد بايد ايفا كند تعارض به وجود مي آيد .
10- برخي از كارهايي كه به سازگاري زن و شوهر كمك مي كنند كدامند؟ الف) گذراندن آموزش هاي خانواده قبل از ازدواج
ب) مشاوره با افراد داراي صلاحيت در زمينه ي همسر گزيني ج) رعايت اخلاق و آداب همسرداري د) گفت و گوي صميمانه ي زن و شوهر
براي حل مشكلات و پيدا كردن راه حل هاي مناسب .
11- چند مورد از اخلاق و آداب همسرداري كه رعايت آنها به سازگاري زن و شوهر كمك مي كند را بنويسيد؟ خوش خلقي-
احترام گذاشتن به همسر و رعايت ادب - با الفاظ نيكو وي را صدا زدن - قدرداني كردن از زحمات همسر- گذشت كردن – بهانه جويي نكردن و
ناديده گرفتن مسايل بي اهميت – پذيرفتن اشتباه خود – عذر خواهي كردن و جبران اشتباه .
12- معايب تك فرزندي را بنويسيد ؟ به نظر صاحب نظران تك فرزندي چه پيامدهاي نامطلوب فردي و اجتماعي دارد؟)
الف) تجربه اجتماعي شدن و رشد اجتماعي كودكان كاهش مي يابد .
ب) در اين خانواده ها كودكان از داشتن همبازي محروم مي شوند و رقابت ها و بازي ها و دعواهاي كودكانه و همچنين الگو برداري از رفتارهاي
خواهر و برادر شكل نمي گيرد و كودكان همواره با افراد بزرگسال ارتباط دارند .
ج) از لذت ارتباطات وسيع تر خانوادگي و حمايت و محبت برادر و خواهر محروم مي شوند .
د) فرزندانشان نيز از داشتن عمو و خاله و عمه محروم خواهند بود .
13-طبق آيات 23 و24 سوره اسرا وظايف فرزندان نسبت به پدرومادر را بنويسيد؟ الف) به پدر و مادر نيكي كنيد.
مجموعه سوال و جواب كتاب مطالعات اجتماعي نهم - متوسطه اول – تهيه كننده : عليرضا اسماعيلي درس 20 (آرامش در خانواده )
17
ب) اگر يك از آن دو يا هر دوي آنان به سالخوردگي رسيدند و اين در حالي است كه نزد تو هستند كوچكترين سخني كه نشانگر ناراحتي و
رنجش است به آنان مگو . ج) با پرخاشگري آنان را از خود مران . د) زيبا و شايسته با آنان سخن بگو ه) از سر عطوفت و دلسوزي با
آنان مهربان و فروتن باش و) بگو پروردگارا همان طور كه مرا در كودكي پرورش دادند و با من مهربان بودند به آنان ترحم كن .
14- طبق فرموده پيامبر پدر و مادر نسبت به فرزندشان چه تكاليفي دارند ؟ به فرزندانتان احترام بگذاريد و با آداب و روش
پسنديده با آنها معاشرت كنيد .
15- چه عواملي موجب ناسازگاري والدين و فرزندان مي شود؟ الف) گاه در مراحلي از زندگي والدين و فرزندان انتظارات يكديگر را
برآورده نمي كنند زيرا ممكن است پدر و مادر تغييرات فرزندانشان كه بهسن بلوغ رسيده اند را جدي نگيرند .
ب) فرزندان در دوران زندگي خدبا محيط ها و افراد ديگري به جز خانواده آشنا مي شوند . اين اختلاف ارزش ها و هنجارهاي خانه با ساير محيط
ها ممكن است موجب ناسازگاري شود . ج) در جوامع صنعتيِ امروز پدر و مادر وقت كمتري را به گفت و گو با فرزندان نوجوان خويش و
گذراندن اوقاتي بيشتر با آنان اختصاص مي دهند .
6 1- دچرا پدر و مادرحق دارند بر رفت و امد فرزندان و معشرت هاي آنها نظارت دقيق داشته باشن ؟ والدين معمولاً نسبت به
روبه رو شدن جوانان با محيط هاي ديگر حساس اند . آنها از اين كه بچه ها تجربه ي كافي ندارند و ممكن است به مشكلات اخلاقي دچار شوند
نگران اند و حق دارند بر رفت و آمد فرزندان و معاشرت هاي آنها نظارت دقيق داشته باشند .
17- چگونه مي توان از بروز ناسازگاري هاي والدين و فرزندان جلوگيري كرد ؟ الف) اختلاف نظر و سليقه والدين و فرزندان تا حدي
قابل قبول است و اگر به خوبي مديريت شود به رشد و كمال اعضاي خانواده مي انجامد درغير اين صورت به خانواده و جامعه آسيب مي رساند .
ب)پدر و مادرموظف اند براي گفت و گو با فرزندان وقت بگذارند و يكسره خود ار به كار و فعاليت هاي روزانه مشغول نكنند .
ج) ترتيب دادن جلساتي با حضور والدين و مشاوران خُبره كه در آن فرزندان و والدين بتوانند مسائل خود را بگويند مفيد است .
18- كاهش نرخ باروري در كشور ما چه پيامدهاي نامطلوبي در آينده به وجود مي آورد ؟ الف) خطر پيري و جايگزين نشدن
جمعيت ب) كاهش نيروي جوان و كار ج) عدم رشد و توسعه اقتصادي. د) نشاطي جمعيت ه) آسيب هاي اخلاقي و تربيتي
و) انقطاع نسل بشر
19- خانواده ها هنگام روبه رو شدن با مشكلات چه وظايفي دارند ؟ در چنين مواقعي اعضاي خانواده بايد به خدا ، صميميت و همكاري
بين خود را بيشتر كنند و با در پيش گرفتن صبر و شكيبايي و دعوت يكديگر به صبر ، مشكلات و حوادث را مديريت كنند و نگذارند كه خانواده
دچار بحران شود وآسيب ببيند .
20- واژه " صله " و " ارحام " به چه معناست؟ واژه ي صله از وصل گرفته شده و به معناي اتحاد و پيوستگي است و اَرحام يعني
خويشان و نزديكان .
21- منظور از صله اَرحام چيست؟ اين است كه افراد به ديدار و بازديد خويشاوندان خود بروند و از حال يكديگر خبر بگيرند . . اين ديد و
بازديدها بايد با مهر و محبت توأم باشد . كمك مالي به خويشاوندان نيز جزء صله ارحام محسوب مي شود .
22 – فوايد صله ارحام براي خانوادها چيست؟ الف) مهر و محبت بين اقوام را زياد مي كند ب ) از مشكلات يكديگر با خبر مي شوند
ج) افزايش طول عمر و افزايش روزي د) پاكي اعمال و دفع بلا ه) از لحاظ عاطفي و رواني اثرات مثبت زيادي دارد
*- وقتي خانواده اي به خوبي بتواند وظايف خود را اتجام دهد ، مي توان از آن به عنوان خانواده ي .............. ياد كرد . ( متعادل)
*- اولين گام در راه تشكيل يك خانواده ي متعادل و سالم .............................. است . ( دقت در انتخاب همسر)
*- يكي از عواملي كه موجب سازگاري و آرامش در خانواده مي شود انتخاب ..................... است . ( صحيح همسر )
*- در گذشته .......................... نقش بيشتري در همسرگزيني فرزندان خود داشتند . ( خانواده ها)
*- يكي از عواملي كه موجب امنيت و ثبات خانواده و گرمي و نشاط آن مي شود وجود ................... است . ( فرزندان)
*- زندگي خانوادگي، يك دوره طولاني يعني از ............. تا ................ را در بر مي گيرد . ( ازدواج – پايان عمر)
*- صله به معناي .................و ...................... است و اَرحام يعني ............. و ................ . ( اتحاد و پيوستگي- خويشان و نزديكان )
18
1- در باره ي پيدايش حكومت نظرات مختلفي وجود دارد آن ها را بيان كنيد ؟ الف) برخي معتقدند عامل زور و قدرت نقش مهمي
هم شريك و متحد مي شوند و خانواده اي را تشكيل مي دهند . تمايل به تشكيل خانواده و داشتن فرزند در نهاد انسان گذاشته شده و تشكيل
زندگي خانوادگي ، امري طبيعي و فطري و بر اساس نظام خلقت است .
2- حديثي از پيامبر را درباره اهميت تشكيل خانواده بنويسيد؟هيچ بنيادي در نزد خدا ، پسنديده تر از بنياد ازدواج و خانواده نيست.
3- كاركردهاي خانواده را نام ببريد؟ فرزندآوري و تجديد نسل – حمايت ومحبت و مراقبت – جامعه پذيري و تربيت اعضا ي خانواده-
حمايت اقتصادي يا رفع نيازهاي مادي .
4- اهميت فرزند آوري در خانوداده چيست؟ يكي از مهم ترين كاركردهاي خانواده در طول تاريخ ، فرزند آوري بوده است . فرزند آوري
علاوه بر تقويت بنيان خانواده موجب مي شود كه نسل انسان باقي بماند و تداوم پيدا كند . با تولد فرزندان ، خانواده توسعه و استحكام
مي يابد . به دنيا آمدن فرزندان ، موجب نشاط و سرزندگي اعضاي خانواده و دلگرمي پدر و مادر مي شود . تولد فرزند ، بركت ها و فوايد زيادي
براي اعضاي خانواده و خويشاوندان به ارمغان مي آورد .
5- چرا اولين شرط بقاي هر جامعه اي ، جمعيت آن است؟ زيرا بدون وجود جمعيت كافي در يك جامعه ، فعاليت هاي آن دچار اختلال
مي شود . در صورتي كه جمعيت يك جامعه منقرض گردد ، آن جامعه نابود مي شود و از بين مي رود .
6- يكي از كاركردهاي خانواده مهر و محبت است؟ مختصر توضيح دهيد؟( مهر و محبت والدين به يكديگر و والدين به
كودكان چه اثراتي دارد؟ مهر و محبت والدين به يكديگر و والدين به كودكان موجب آرامش در كانون خانواده مي شود .كودكان از نخستين
سالهاي زندگي خود در آغوش گرم پدر و مادر با مهرباني و محبت آشنا مي شوند و با پرورش يافتن در دامان آنها ، مهرباني و از خود گذشتگي و
نيكوكاري را مي آموزند .
7- در چه دوره هايي انسان ها به مراقبت نياز دارند؟ نوزادي – سالمندي – در شرايط مختلف مانند بيماري يا حوادث .
8- مراقبت از اعضاي خانواده يكي از كاركردهاي خانواده است در اين باره توضيح دهيد ؟ كودك براي ادامه ي زندگي خود به
مراقبت نياز دارد . از سوي ديگر ، انسان ها در دوره ي سالمندي نيز دچار ضعف و ناتواني مي شوند و بدون مراقبت ، قادر نيستند خود را به
خوبي اداره كنند . علاوه بر دوره كودكي و سالمندي ، در ميانه ي اين دو دوره نيز اعضاي خانواده در شرايط مختلف مانند بيماري يا حوادث به
مراقبت از يكديگر نياز پيدا مي كنند .
مجموعه سوال و جواب كتاب مطالعات اجتماعي نهم - متوسطه اول – تهيه كننده : عليرضا اسماعيلي درس 19 ( كاركردهاي خانواده )
15
9- يكي از كاركردهاي مهم خانواده رفع نيازهاي مادي اعضاي خانواده است، آن را شرح دهيد؟ اعضاي خانواده به خوراك و
پوشاك ، مسكن و وسايل زندگي نياز دارند . رفع اين نيازها بر عهده ي سرپرست خانواده يعني پدر است . هر چند امروزه در شهرها و
روستاها ، عده اي از زنان نيز دوش به دوش مردان با فعاليت هاي اقتصادي و كسب درآمد در رفع نيازهاي مادي خانواده مشاركت و همراهي
مي كنند .
0 1- چرا اجتماعي شدن هم نياز فرد و هم نياز جامعه هست؟ زيرا هم باعث شكل گيري هويت و شخصيت افراد مي شود و هم موجب
تداوم جامعه مي گردد . اجتماعي شدن در سراسر زندگي فرد رخ مي دهد اما مهم ترين مرحله ي آن دوران اوليه ي زندگي افراد در خانواده است .
1 1- فرايند اجتماعي شدن به چند صورت انجام مي گيرد؟ توضيح دهيد؟ به دو صورت مستقيم و غير مستقيم . فرزندان در جريان
فعاليت هاي روزانه ، برخي رفتارها را به طور تقليدي و بدون آن كه آگاهي و توجه داشته باشند ، از پدر و مادر و اعضاي خانواده مي آموزند اما
برخي رفتارها و عقايد و هنجارها را نيز خانواده به طور مستقيم به فرزندان آموزش مي دهند .
2 1- طبق فرموده ي امام سجاد(ع) نقش والدين در تربيت اعضاي خانواده چيست ؟ حق فرزند اين است كه بداني خوبي و بدي او
به تو ارتباط دارد . در تربيت و ادب آموزي و خداشناسي او مسئوليت داري ، بايد او را در محبت و اطاعت از خدا كمك كني و وسايل ايمان و پاكي
او را فراهم سازي .
3 1- والدين در تربيت اعضاي خانواده چگونه مسئول هستند؟ والدين نه تنها مسئول رفع نيازهاي عاطفي و زيستي و معيشتي
فرزندان هستند بلكه وظيفه ي مهم تربيت اخلاقي ، معنوي و ديني آنها را بر عهده دارند . يك خانواده ي سالم مي تواند در دامان خود فرزنداني
مومن ، پرهيز گار و پايبند به اصول اخلاقي تربيت كند .
4 1- رشد شهرنشيني و پيدايش شهرهاي پرجمعيت با چه چيزهايي همراه بوده است؟ با مهاجرت گسترده ي مردم از روستا ها به
شهرها به دنبال كسب درآمد بيشتر و امكانات بهتر زندگي همراه بوده است .
5 1- اغلب شهرهاي بزرگ جهان با چه مشكلاتي روبه رو هستند؟ ترافيك سنگين – آلودگي هوا – زاغه نشيني در حومه شهرها – افراد
بي خانمان .
6 1- خانواده ها به چه روش هايي اعضاي خانواده را اجتماعي مي كند؟ الف) دلايل خوبي و بدي رفتارها را براي فرزندان خود بازگو
مي كند ( گفت و گو) ب) رفتارهاي پسنديده ي فرزندان را تشويق و تحسين مي كنند (تشويق) ج) با نشان دادن نارضايتي ، بي
اعتنايي ، خودداري از صحبت كردن با محبت و يا محروم كردن فرزندان از برخي مزايا و .... ( تنبيه)
*- بنيان خانواده بر ............................... استوار است . ( ازدواج)
*- واحد بنيادين جامعه و كانون رشد و تعالي انسان .............................. است . (خانواده)
*- اولين شرط بقاي هر جامعه اي .................................. است . ( جمعيت )
*- از نيازهاي اساسي انسان ، نياز به ............................... است . (مهر و محبت يا نياز عاطفي )
*- مهم ترين كانون حمايت و مراقبت عاطفي از افراد .............................. است . ( خانواده)
*- رفع نياز هاي مادي و اقتصادي خانواده بر عهده ي .............................. يعني .................... است . ( سرپرست خانواده – پدر)
*- اجتماعي شدن هم نياز ................... و هم نياز ...................... است . ( فرد – جامعه )
*- فرايند اجتماعي شدن هم به طور ..................... و هم به طور ........................ صورت مي گيرد . ( مستقيم – غير مستقيم)
16
1- اگر خانواده اي نتواند وظايف خود را به خوبي انجام دهد ، چه اثرات زيانباري دارد؟ ؟ در چنين حالتي ، رابطه ي خانواده با ديگر
نهادهاي جامعه نيز دچار مشكل مي شود و در نهايت آسيب به همه ي جامعه سرايت مي كند .
2- انتخاب صحيح همسر چه نتيجه اي دارد؟ موجب سازگاري و آرامش در خانواده مي شود .
3- اگر افراد در انتخاب همسر به معيارهاي نادرستي تكيه كنند چه مشكلي ايجاد مي شود؟ در زندگي خانوادگي با شكست روبه رو
مي شوند . مثلاً اگر تنها به زيبايي ظاهري يا ثروت همسر توجه شود .
4- عقيده ي صاحب نظران در انتخاب همسر چيست؟ برخي از صاحب نظران معتقدند كه افراد در انتخاب همسر بايد به تناسب و
همگوني خود با طرف مقابل توجه كنند . هر چقدر افراد از نظر اعتقادات ديني ، تحصيلات ، اخلاق و روحيات و وضعيت خانوادگي با همديگر
هماهنگي داشته باشند ، زندگي شان با دوام تر است .
5- از ديدگاه اسلام براي انتخاب همسر به چه عواملي بايد توجه كرد ؟ از ديدگاه اسلام ، مهم ترين عاملي كه بايد در همسر گزيني به
آن توجه كرد ، ايمان و اعتقادات ديني افراد است . اسلام همچنين بر اصالت خانواده تأكيد كرده است ، يعني فردي كه به عنوان همسر انتخاب مي
شود ريال در خانواده اي صالح و اهل ايمان و تقوا پرورش يافته باشد .
6- امروزه نقش خانواده ها در انتخاب همسر چيست ؟ اگر امروزه جوانان همسر خود را با همفكري و حمايت خانواده ها انتخاب و از
تجربه هاي آنان استفاده كنند ، ار بروز بسياري از ناسازگاري ها جلوگيري مي شود .
7- از ديدگاه قرآن مهم ترين هدف ازدواج چيست ؟ برقراري آرامش و محبت بين زن و مرد است . زن و مرد يكديگر را كامل مي كنند و
مي توانند در كنار هم به كمال برسند .
8- حديث پيامبر در باره رفتار با خانواده چيست؟ بهترين شما كسي است كه رفتار او با خانواده اش نيكوتر باشد . و من در نيكي به
خانواده ام بهترين هستم .
9- مهم ترين عواملي كه موجب ناسازگاري زن و مرد مي شوند كدام اند ؟ الف) انتخاب نادرست همسر ب) برخي زن و شوهرها از
حقوق و تكاليف خود در زندگي خانوادگي شناخت كافي و شايستگي لازم را براي انجام تكاليف خانوادگي به دست نياورده اند .
ج) زن و مرد در دو خانواده و در دو محيط جداگانه تربيت و پرورش يافته اند د) بين افراد تفاوت هاي فردي وجود دارد
ه) گاهي بين نقش هايي كه فرد بايد ايفا كند تعارض به وجود مي آيد .
10- برخي از كارهايي كه به سازگاري زن و شوهر كمك مي كنند كدامند؟ الف) گذراندن آموزش هاي خانواده قبل از ازدواج
ب) مشاوره با افراد داراي صلاحيت در زمينه ي همسر گزيني ج) رعايت اخلاق و آداب همسرداري د) گفت و گوي صميمانه ي زن و شوهر
براي حل مشكلات و پيدا كردن راه حل هاي مناسب .
11- چند مورد از اخلاق و آداب همسرداري كه رعايت آنها به سازگاري زن و شوهر كمك مي كند را بنويسيد؟ خوش خلقي-
احترام گذاشتن به همسر و رعايت ادب - با الفاظ نيكو وي را صدا زدن - قدرداني كردن از زحمات همسر- گذشت كردن – بهانه جويي نكردن و
ناديده گرفتن مسايل بي اهميت – پذيرفتن اشتباه خود – عذر خواهي كردن و جبران اشتباه .
12- معايب تك فرزندي را بنويسيد ؟ به نظر صاحب نظران تك فرزندي چه پيامدهاي نامطلوب فردي و اجتماعي دارد؟)
الف) تجربه اجتماعي شدن و رشد اجتماعي كودكان كاهش مي يابد .
ب) در اين خانواده ها كودكان از داشتن همبازي محروم مي شوند و رقابت ها و بازي ها و دعواهاي كودكانه و همچنين الگو برداري از رفتارهاي
خواهر و برادر شكل نمي گيرد و كودكان همواره با افراد بزرگسال ارتباط دارند .
ج) از لذت ارتباطات وسيع تر خانوادگي و حمايت و محبت برادر و خواهر محروم مي شوند .
د) فرزندانشان نيز از داشتن عمو و خاله و عمه محروم خواهند بود .
13-طبق آيات 23 و24 سوره اسرا وظايف فرزندان نسبت به پدرومادر را بنويسيد؟ الف) به پدر و مادر نيكي كنيد.
مجموعه سوال و جواب كتاب مطالعات اجتماعي نهم - متوسطه اول – تهيه كننده : عليرضا اسماعيلي درس 20 (آرامش در خانواده )
17
ب) اگر يك از آن دو يا هر دوي آنان به سالخوردگي رسيدند و اين در حالي است كه نزد تو هستند كوچكترين سخني كه نشانگر ناراحتي و
رنجش است به آنان مگو . ج) با پرخاشگري آنان را از خود مران . د) زيبا و شايسته با آنان سخن بگو ه) از سر عطوفت و دلسوزي با
آنان مهربان و فروتن باش و) بگو پروردگارا همان طور كه مرا در كودكي پرورش دادند و با من مهربان بودند به آنان ترحم كن .
14- طبق فرموده پيامبر پدر و مادر نسبت به فرزندشان چه تكاليفي دارند ؟ به فرزندانتان احترام بگذاريد و با آداب و روش
پسنديده با آنها معاشرت كنيد .
15- چه عواملي موجب ناسازگاري والدين و فرزندان مي شود؟ الف) گاه در مراحلي از زندگي والدين و فرزندان انتظارات يكديگر را
برآورده نمي كنند زيرا ممكن است پدر و مادر تغييرات فرزندانشان كه بهسن بلوغ رسيده اند را جدي نگيرند .
ب) فرزندان در دوران زندگي خدبا محيط ها و افراد ديگري به جز خانواده آشنا مي شوند . اين اختلاف ارزش ها و هنجارهاي خانه با ساير محيط
ها ممكن است موجب ناسازگاري شود . ج) در جوامع صنعتيِ امروز پدر و مادر وقت كمتري را به گفت و گو با فرزندان نوجوان خويش و
گذراندن اوقاتي بيشتر با آنان اختصاص مي دهند .
6 1- دچرا پدر و مادرحق دارند بر رفت و امد فرزندان و معشرت هاي آنها نظارت دقيق داشته باشن ؟ والدين معمولاً نسبت به
روبه رو شدن جوانان با محيط هاي ديگر حساس اند . آنها از اين كه بچه ها تجربه ي كافي ندارند و ممكن است به مشكلات اخلاقي دچار شوند
نگران اند و حق دارند بر رفت و آمد فرزندان و معاشرت هاي آنها نظارت دقيق داشته باشند .
17- چگونه مي توان از بروز ناسازگاري هاي والدين و فرزندان جلوگيري كرد ؟ الف) اختلاف نظر و سليقه والدين و فرزندان تا حدي
قابل قبول است و اگر به خوبي مديريت شود به رشد و كمال اعضاي خانواده مي انجامد درغير اين صورت به خانواده و جامعه آسيب مي رساند .
ب)پدر و مادرموظف اند براي گفت و گو با فرزندان وقت بگذارند و يكسره خود ار به كار و فعاليت هاي روزانه مشغول نكنند .
ج) ترتيب دادن جلساتي با حضور والدين و مشاوران خُبره كه در آن فرزندان و والدين بتوانند مسائل خود را بگويند مفيد است .
18- كاهش نرخ باروري در كشور ما چه پيامدهاي نامطلوبي در آينده به وجود مي آورد ؟ الف) خطر پيري و جايگزين نشدن
جمعيت ب) كاهش نيروي جوان و كار ج) عدم رشد و توسعه اقتصادي. د) نشاطي جمعيت ه) آسيب هاي اخلاقي و تربيتي
و) انقطاع نسل بشر
19- خانواده ها هنگام روبه رو شدن با مشكلات چه وظايفي دارند ؟ در چنين مواقعي اعضاي خانواده بايد به خدا ، صميميت و همكاري
بين خود را بيشتر كنند و با در پيش گرفتن صبر و شكيبايي و دعوت يكديگر به صبر ، مشكلات و حوادث را مديريت كنند و نگذارند كه خانواده
دچار بحران شود وآسيب ببيند .
20- واژه " صله " و " ارحام " به چه معناست؟ واژه ي صله از وصل گرفته شده و به معناي اتحاد و پيوستگي است و اَرحام يعني
خويشان و نزديكان .
21- منظور از صله اَرحام چيست؟ اين است كه افراد به ديدار و بازديد خويشاوندان خود بروند و از حال يكديگر خبر بگيرند . . اين ديد و
بازديدها بايد با مهر و محبت توأم باشد . كمك مالي به خويشاوندان نيز جزء صله ارحام محسوب مي شود .
22 – فوايد صله ارحام براي خانوادها چيست؟ الف) مهر و محبت بين اقوام را زياد مي كند ب ) از مشكلات يكديگر با خبر مي شوند
ج) افزايش طول عمر و افزايش روزي د) پاكي اعمال و دفع بلا ه) از لحاظ عاطفي و رواني اثرات مثبت زيادي دارد
*- وقتي خانواده اي به خوبي بتواند وظايف خود را اتجام دهد ، مي توان از آن به عنوان خانواده ي .............. ياد كرد . ( متعادل)
*- اولين گام در راه تشكيل يك خانواده ي متعادل و سالم .............................. است . ( دقت در انتخاب همسر)
*- يكي از عواملي كه موجب سازگاري و آرامش در خانواده مي شود انتخاب ..................... است . ( صحيح همسر )
*- در گذشته .......................... نقش بيشتري در همسرگزيني فرزندان خود داشتند . ( خانواده ها)
*- يكي از عواملي كه موجب امنيت و ثبات خانواده و گرمي و نشاط آن مي شود وجود ................... است . ( فرزندان)
*- زندگي خانوادگي، يك دوره طولاني يعني از ............. تا ................ را در بر مي گيرد . ( ازدواج – پايان عمر)
*- صله به معناي .................و ...................... است و اَرحام يعني ............. و ................ . ( اتحاد و پيوستگي- خويشان و نزديكان )
18
1- در باره ي پيدايش حكومت نظرات مختلفي وجود دارد آن ها را بيان كنيد ؟ الف) برخي معتقدند عامل زور و قدرت نقش مهمي